piątek, 17 kwietnia 2015

Andrzej Krzycki





Herb Andrzeja Krzyckiego

Andrzej Krzycki urodził się 7 lipca 1482 w Krzycku. Był arcybiskupem gnieźnieńskim i prymasem Polski, sekretarzem królowej Bony, politykiem, mecenasem sztuki, poetą staropolskim piszącym w języku łacińskim, humanistą, od 1516 roku sekretarzem króla Zygmunta I Starego.


Będąc kilkuletnim dzieckiem Andrzej Krzycki stracił matkę, niedługo potem zmarł mu ojciec. Wychowaniem chłopca zajął się jego starszy brat Mikołaj.Szesnastoletni Andrzej Krzycki znał biegle łacinę i żywo interesował się literaturą.Dzięki pomocy wuja, którym był biskup Piotr Tomicki, zdobył wykształcenie studiując pod kierunkiem wybitnych humanistów na uniwersytecie w Bolonii. Powrócił do Polski ok. 1501 r. Rozpoczął karierę w hierarchii kościelnej i w 1512 r. został sekretarzem Barbary, żony Zygmunta I. Po jej śmierci stał się sekretarzem królewskim. Jego autorstwa są inskrypcje na tablicach i fryzie Kaplicy Zygmuntowskiej. Objął stanowisko biskupa przemyskiego (i mieszkał w pałacu biskupim w Krośnie), później płockiego, by wreszcie zostać arcybiskupem gnieźnieńskim i prymasem. Oprócz poezji, którą wykorzystywał także do własnych celów osobistych i politycznych, pisał także łacińską prozą.Uważa się go za jednego z najwybitniejszych humanistów swojej epoki.Andrzej Krzycki jest autorem najstarszego polskiego pisma polemicznego podejmującego walkę z reformacją Lutra pt. "Encomium Lutheri" (łac. "Pochwała Lutra"). Dzieło stara się ośmieszyć Lutra i postulaty reformacji, zarzuca reformatorom burzenie porządku społecznego i wzywa króla do walki z heretykami. Pochowany w Katedrze Gnieźnieńskiej w Kaplicy Dzierzgowskiego. Jego nagrobek wykonany jest z czerwonego węgierskiego marmuru i otoczony jest wizerunkiem Madonny wykonany z piaskowca. Postać Krzyckiego pojawia się w serialu Królowa Bona, gdzie w jego rolę wcielił się Wiktor Sadecki.W 2010 roku utworzono Nagrodę im. Andrzeja Krzyckiego dla młodych poetów na debiut książkowy.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz